Baskowie. Powstawanie współczesnego narodu
Joanna Orzechowska-Wacławska
Dane szczegółowe: | |
Wydawca: | Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego |
Rok wyd.: | 2014 |
Oprawa: | miękka |
Ilość stron: | 262 s. |
Wymiar: | 170x240 mm |
EAN: | 9788323337973 |
ISBN: | 978-83-233-3797-3 |
Data: | 2014-12-01 |
Opis książki:
Nacjonalizm nie jest przypadkowym zrywem, który pojawia się znikąd. Stanowi racjonalną i naturalną odpowiedź na zmiany społeczne, ekonomiczne i polityczne, które zachodzą dookoła nas całkowicie przemieniając rzeczywistość, która nas otacza. Takiego zdania jest autorka tej książki, która opowiada o powstaniu nacjonalizmu baskijskiego, jednego z najgorętszych nacjonalizmów europejskich. Głównym tematem książki jest proces powstawania współczesnego narodu, rozwój nacjonalizmu baskijskiego i kształtowanie się tożsamości narodowej Basków. Autorka przenosi nas w czasy końca XIX wieku i pokazuje, w jaki sposób modernizacja doprowadziła do rozwoju baskijskiej ideologii narodowej. Podstawowym znaczenie miał według niej proces industrializacji, który nie tylko warunkował zmianę społeczną i stanowił impuls dla powstania baskijskiego ruchu i ideologii nacjonalistycznej, lecz także wpłynął na kształt wyobrażeń wspólnoty narodowej. Baskijski nacjonalizm okazuje się więc tworem nowoczesnym i wbrew temu, co zwykło się sądzić, wcale nie całkowicie opozycyjnym wobec industrializacji. Nacjonalizm ten w rzeczywistości szybko „unarodowił” ideę postępu i rozwoju ekonomicznego, czyniąc z nich swoiste zasoby narodowe. Tym samym, pozostając pod przemożnym wpływem ideologii tradycjonalizmu dokonał niezwykłego i najbardziej bodaj dystynktywnego dla siebie połączenia pierwiastków tradycji i nowoczesności. Nacjonalizm nie jest przypadkowym zrywem, który pojawia się znikąd. Stanowi racjonalną i naturalną odpowiedź na zmiany społeczne, ekonomiczne i polityczne, które zachodzą dookoła nas całkowicie przemieniając rzeczywistość, która nas otacza. Takiego zdania jest autorka tej książki, która opowiada o powstaniu nacjonalizmu baskijskiego, jednego z najgorętszych nacjonalizmów europejskich. Głównym tematem książki jest proces powstawania współczesnego narodu, rozwój nacjonalizmu baskijskiego i kształtowanie się tożsamości narodowej Basków.
Autorka przenosi nas w czasy końca XIX wieku i pokazuje, w jaki sposób modernizacja doprowadziła do rozwoju baskijskiej ideologii narodowej. Podstawowym znaczenie miał według niej proces industrializacji, który nie tylko warunkował zmianę społeczną i stanowił impuls dla powstania baskijskiego ruchu i ideologii nacjonalistycznej, lecz także wpłynął na kształt wyobrażeń wspólnoty narodowej. Baskijski nacjonalizm okazuje się więc tworem nowoczesnym i wbrew temu, co zwykło się sądzić, wcale nie całkowicie opozycyjnym wobec industrializacji. Nacjonalizm ten w rzeczywistości szybko „unarodowił” ideę postępu i rozwoju ekonomicznego, czyniąc z nich swoiste zasoby narodowe. Tym samym, pozostając pod przemożnym wpływem ideologii tradycjonalizmu dokonał niezwykłego i najbardziej bodaj dystynktywnego dla siebie połączenia pierwiastków tradycji i nowoczesności.
W książce „poznajemy tło historyczne i kulturowe, z którego narodził się baskijski nacjonalizm, śledzimy rozwój procesów modernizacyjnych w aspekcie gospodarczym, politycznym i społecznym, zapoznajemy się ze szczególnymi przykładami modernistycznych ruchów społecznych, jak też z dyskusjami toczonymi przez zwolenników różnych orientacji wobec nowoczesności. Autorka ukazuje rozwój nacjonalizmu jako zjawiska o charakterze kulturowym, politycznym i społecznym, ale szczególną uwagę przywiązuje do ekonomicznego wymiaru modernizacji - na tym niewątpliwie polega jej oryginalny, twórczy wkład do wiedzy teoretycznej na temat nacjonalizmu i tożsamości narodowej. (…)
Jest to nie tylko monografia nacjonalizmu baskijskiego w historycznej perspektywie (…) ma ona także istotny wymiar ogólniejszy, jest ważnym wkładem do naszej wiedzy nie tylko o baskijskim nacjonalizmie, ale o nacjonalizmie, narodzie i tożsamości narodowej w ogóle. Z recenzji prof. dra hab. Zdzisława Macha
Książka "Baskowie. Powstawanie współczesnego narodu" - Joanna Orzechowska-Wacławska - oprawa miękka - Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Książka posiada 262 stron i została wydana w 2014 r.
Spis treści:
Podziękowania
Wprowadzenie
1. Historia, tradycja i fueros
Oryginalność języka
Pierwotna niezależność
System foralny i jego znaczenie
2. Modernizacja i zmiana: przejście do epoki industrializmu
Polityka, społeczeństwo i modernizacja: ku centralizacji władzy i homogenizacji kultury
Gospodarka i społeczeństwo: baskijska industrializacja z końca XIX wieku
3. Karlizm: ruch o charakterze prenarodowym
Ideowe podstawy karlizmu
Karlizm jako ruch społeczny
Prenarodowy charakter karlizmu
4. Ku jedności baskijskiej: polityczne i kulturowe znaczenie foralizmu
Polityczny wymiar foralizmu
Działalność kulturalna foralistów
Wspólnotowość Basków w pracach foralistów
5. Powstanie nacjonalizmu baskijskiego: Sabino Arana i jego charyzmatyczne przywództwo
Pierwotna socjalizacja - tradycja i religia jako fundamenty wychowania
Nawrócenie na nacjonalizm
Początki aktywności politycznej Sabino Arany
Piśmiennictwo
Etapy rozwoju Aranowskiej idelogii narodowej
Charyzmatyczne przywództwo Sabino Arany
6. Ideologia nacjonalizmu: Baskowie jako naród
Vizcayczycy i Baskowie
Rasa i naród
Od Euskal Herria do Euskadi
Granice w idelogii Sabino Arany
Obcy, czyli „maketo”
JEL: religia i tradycja zamknięte w ideologii
Wewnętrzny antagonizm: wznoszenie granicy etnicznej
Antagonizm zewnętrzny: pierwotna suwerenność i fueros
Kilka uwag terminologicznych
7. Pierwsi nacjonaliści
Tożsamość nacjonalistyczna i narodowa
Kilka słów o metodzie
Uczestnictwo w wyborach prowincjonalnych
Pierwsze gazety nacjonalistyczne
Mityngi i pierwsze organizacje narodowe
Płeć i pierwszy nacjonalizm
8. Nacjonalizm i inne -izmy
Nacjonalizm i tradycjonalizm
Nacjonalizm i kapitalizm
Nacjonalizm i socjalizm
Nacjonalizm i modernizm: tytułem podsumowania
Bibliografia
Wykaz tabel
Indeks nazwisk