Autorytaryzm

Opis książki:

Książka dotyczy zmiennych ujęć zjawiska autorytaryzmu prezentowanych przez psychologów, począwszy od wczesnych koncepcji psychoanalitycznych, poprzez ich krytykę i reinterpretację aż po współczesne konceptualizacje autorytaryzmu i jego konsekwencji w życiu społeczno-politycznym. Opisane zatem i porównane zostają główne założenia zmieniających się w czasie koncepcji autorytaryzmu. Analizie i interpretacji zostają także poddane związane z nimi liczne badania empiryczne, co - poza realizacją zasadniczego celu pracy - umożliwia także prezentację zróżnicowanych podejść teoretycznych oraz metod badawczych stosowanych w psychologii polityki. W tle wskazanych rozważań zaprezentowana została również zmiana dokonująca się w odniesieniu do autorytaryzmu jako przedmiotu badań psychologicznych: od prób wyjaśnienia masowego poparcia dla konkretnej ideologii politycznej, tj. faszyzmu (różnie zresztą interpretowanego przez badaczy), poprzez próby zrozumienia poparcia dla ideologii totalitarnych (obejmujących także komunizm), aż po badania nad funkcjonowaniem poznawczym i emocjonalnym osób o wysokim poziomie autorytaryzmu, relatywnie niezależnym od kontekstu politycznego.

Dokonany przez Autorkę przegląd stanowisk teoretycznych jest dokładny, uporządkowany, a wybór literatury trafnie oddaje stan teorii i badań nad autorytaryzmem. Sam wywód prowadzony jest z dużą swobodą i erudycją. Dowiadujemy się z niego, jak zmieniały się poglądy badaczy na temat autorytaryzmu. Poznajemy różne ustalenia na temat mechanizmów leżących u podłoża autorytaryzmu - od osobowościowych, poznawczych, motywacyjnych, po społeczne. Wszystko to - w zmieniającym się historycznie kontekście wiedzy psychologicznej. Dowiadujemy się, jakie są konsekwencje - indywidualne, społeczne, polityczne - przejawiania postaw i przekonań autorytarnych. Warto zaznaczyć, że Autorka sięga do prac czołowych badaczy tej problematyki w Polsce i na świecie. Taki zabieg ma podwójne znaczenie. Po pierwsze, zapewnia pełny przegląd stanowisk badawczych, a po drugie, co być może ważniejsze w tym kontekście, zwraca uwagę na rolę klimatu społecznego, politycznego i kulturowego dla kształtowania autorytaryzmu i jego manifestacji.

Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Kossowskiej

Książka "Autorytaryzm" - Aleksandra Pohl - oprawa miękka - Wydawnictwo WAM. Książka posiada 286 stron i została wydana w 2015 r.