pokaz koszyk
rozwiń menu
tylko:  
E-book:

Zwrot ku Europie. Transformacje sfery publicznej w realnym socjalizmie 1975–1989

Dane szczegółowe:
Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Format: pdf, epub, mobi
Ilość stron: 424 s.
Zabezpieczenie: plik z zabezpieczeniem watermark
EAN: 9788323552666
Data: 2025-02-20
Cena wydawcy: 35.10 złpozycja niedostępna

Opis e-booka:

W prezentowanej książce Christian Domnitz analizuje publicystykę polityczną w PRL, NRD i Czechosłowacji od podpisania Aktu końcowego KBWE w Helsinkach w 1975 roku do upadku komunizmu w 1989 roku. Porównując narracje europejskich partii komunistycznych oraz publicystyki
podziemnej, wyjaśnia znaczenie różnych koncepcji Europy. Ukazuje także ich przemiany, rywalizację między nimi oraz rolę poszczególnych publicystów. Podczas, gdy w oficjalnym dyskursie Europa była przede wszystkim areną pokojowego współistnienia Wschodu i Zachodu,
dysydenci i publicyści drugiego obiegu widzieli w niej gwarancję praw podstawowych.

Zimnowojenna wizja Europy, która obowiązywała w krajach położonych na Wschód od żelaznej kurtyny była odmienna od dzisiejszej. Niezaangażowani w pragmatykę jednoczenia zachodniej części kontynentu środkowoeuropejscy publicyści nadawali Europie wymiar utopijny. Widzieli w niej wyidealizowane przeciwieństwo socjalistycznej codzienności. Była dla nich modelowym przykładem demokracji, wolności i zaangażowania politycznego, a także gospodarki rynkowej i dobrobytu.

*********
A Turn Towards Europe: Transformations of the Public Sphere in Real Socialism 1975-1989
In the presented book Christian Domnitz analyses political journalism in the Polish People’s Republic, German Democratic Republic and Czechoslovakia from the signature of the CSCE Final Act in Helsinki in 1975 to the fall of communism in 1989. Comparing the narratives of European communist parties and the underground press, he explains the meaning of different conceptions of Europe. He also shows their transformations, rivalry between them and the role of individual journalists.

*********
Christian Domnitz (1975-2015) – studiował historię, politologię i ekonomię na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie oraz na Uniwersytecie Karola w Pradze. Przez wiele lat zajmował się debatami publicznymi w Europie Środkowo-Wschodniej. Pracował w Centrum Badań nad Historią Najnowszą w Poczdamie i w Federalnym Urzędzie ds. Akt Państwowej Służby Bezpieczeństwa byłej NRD. Stypendysta Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie oraz publicysta berlińskiego dziennika Tagesspiegel. Zmarł nagle w listopadzie 2015 roku.

E-book „Zwrot ku Europie. Transformacje sfery publicznej w realnym socjalizmie 1975–1989” - Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Spis treści:

Tytułem wstępu (Paulina Gulińska-Jurgiel) 7
O książce 13

Rozdział 1. Między opozycją a retoryką partyjną.
Narracje o Europie w publicystyce politycznej po wschodniej stronie żelaznej kurtyny 16

Myśl przewodnia i pytania badawcze 18
Sposób badania i metoda: pluralistyczne narracje o
Europie, pluralistyczne społeczeństwa 24
Wyobrażenia i narracje o Europie: stan badań 33
Źródła 45
Układ pracy 48

Rozdział 2. Oficjalna publicystyka w krajach socjalistycznych. Redakcje czasopism „Polityka”, „Tvorba” i „horizont” 51
Historia czasopism i ich funkcja w społeczeństwie 53
Podporządkowanie partii i państwu 62
Wymiana i poszerzanie granic wolności wypowiedzi:
związki ze światem nauki 81
Ukryte powiązania: stosunek do samizdatu 88
Wizerunek własnego narodu a stosunki ponadgraniczne
91
Podsumowanie. Blisko partii, ale nie ramię w ramię 98

Rozdział 3. Dogmatyczno-komunistyczne narracje o Europie w kulturze oficjalnej 103
Izolacja od Zachodu: burżuazja, kapitalizm i
imperializm jako obrazy wroga 107
Izolacja od świata zewnętrznego: powoływanie się na
Europę między internacjonalistycznymi aspiracjami a
narodowo-komunistyczną praktyką sprawowania władzy
120
Propaganda pokoju 133
„Bezpieczeństwo i Współpraca w Europie” 139
Współpraca gospodarcza między Wschodem i Zachodem w
ramach KBWE 152
Podsumowanie. Od demonizowania Zachodu do własnej
narracji o Europie w państwach socjalistycznych 156

Rozdział 4. Narracje o Europie w publicystyce podziemnej 162
Prawa człowieka a pokój w „Europie z Helsinek” 168
Europa kultury 209
Debata o kulturze środkowoeuropejskiej 238
Plany federacji środkowoeuropejskich 254
Dobrobyt i jakość życia 258
Podsumowanie. Niezależne narracje o Europie między
orientacją na Zachód a dążeniem do pogodzenia
sprzeczności między blokami 265

Rozdział 5. Walka o interpretację Europy w publicystyce oficjalnej 268
Kultura europejska 269
„Wspólny dom europejski” 294
Polska debata o kulturze środkowoeuropejskiej 308
Rozkwit i dobrobyt dzięki przyjęciu zasad gospodarki
rynkowej 313
Podsumowanie. Oficjalne przyswajanie niezależnych
narracji o Europie 323

Rozdział 6. Zakończenie. Zwrot ku Europie 329
Po Helsinkach: walka interpretacyjna o Europę 330
Doniosłe znaczenie narodu 335
Przenikanie niezależnych narracji o Europie do
publicystyki oficjalnej 337
Przemiany struktur sfer publicznych 340
Utrata legitymizacji przez władzę socjalistyczną 344

Rozdział 7. Perspektywy. Środkowoeuropejskie narracje o Europie a rozszerzenie Unii Europejskiej 349
Jesień 1989 r. – przełom i ciągłość 350
Narody środkowoeuropejskie w Unii Europejskiej 352

Indeks osób 357
Spis skrótów 370
Spis wywiadów 372
Archiwa 373
Bibliografia 375