| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Uniwersytetu Śląskiego |
| Format: | |
| Ilość stron: | 546 s. |
| Zabezpieczenie: | plik z zabezpieczeniem watermark |
| EAN: | 9788380127821 |
| Data: | 2024-11-20 |
Opis e-booka:
Celem niniejszej publikacji jest ukazanie przeszłości, dziedzictwa i tradycji Śląska Cieszyńskiego jako źródeł współczesnej tożsamości jego mieszkańców budowanej w oparciu o pamięć historyczną, indywidualną i zbiorową – funkcjonujących w różnych społeczno-kulturowych kontekstach i wykorzystywanych w różnych obszarach życia społecznego. Autor śledzi przejawy odwoływania się do szeroko rozumianej przeszłości i tradycji Śląska Cieszyńskiego, a zwłaszcza działania podejmowane przez mieszkańców tego regionu w celu zachowania własnego dziedzictwa i zaprezentowania go innym bądź przekazania następnym pokoleniom. Choć działania te przybierają rozmaite formy i odbywają się w wielu miejscach, a ich adresatami są zarówno „tutejsi”, jak i „przyjezdni”, to niewątpliwie współtworzą one dyskurs zbudowany wokół tego regionu. Można je postrzegać jako współczesny przejaw regionalizmu, zestaw praktyk służących wytwarzaniu i podtrzymywaniu tożsamości kulturowej mieszkańców Śląska Cieszyńskiego, które ostatecznie mają stworzyć społeczno-kulturowy obraz regionu odróżniający go od wszystkich miejsc leżących poza jego granicami. Można je również widzieć jako ilustrację ogólniejszych mechanizmów towarzyszących kulturze pamięci oraz form, jakie przyjmują w regionie zróżnicowanym wyznaniowo i mającym cechy pogranicza.
E-book „Śląsk Cieszyński: obrazy przeszłości a tożsamość miejsc i ludzi” - Wydawca: Uniwersytetu Śląskiego.
Spis treści:
Wprowadzenie / 9
Zarys problematyki badawczej i związanych z nią zagadnień
Tożsamość – pamięć – zbiorowość / 15
Tożsamość indywidualna i społeczna / 15
Tożsamość a pamięć / 20
Pamięć a historia / 25
Tożsamość a tradycja / 32
Tożsamość a przestrzeń / 42
Źródła i procedury badawcze / 45
Perspektywa badawcza / 46
Charakterystyka badań i materiału badawczego / 52
Obszar badawczy w ujęciu historycznym – kwestie narodowościowe, kulturowe i wyznaniowe
Charakterystyka badanego obszaru / 63
Rys historyczny / 68
Uwarunkowania kulturowo-społeczne / 87
Uwarunkowania narodowo-wyznaniowe / 92
Tradycja i pamięć minionego w działaniu
Podmiot wobec przeszłości / 105
Dokumentowanie przeszłości a zmieniający się kontekst społeczno-kulturowy / 110
Stowarzyszenia w służbie pamięci o przeszłości regionu / 114
Cele edukacji regionalnej a przeszkody w ich osiąganiu / 119
Promowanie regionu w instytucjach szkolnych i placówkach edukacyjnych / 125
Szkolne izby regionalne / 125
Scenariusze edukacji regionalnej / 127
Szkolne zespoły folklorystyczne i programy artystyczne / 129
Kilka słów o konkursach / 132
Materiały promocyjne dla dzieci i młodzieży / 140
Wybrane współczesne strategie odwoływania się do przeszłości Śląska Cieszyńskiego / 142
Przywracanie pamięci i strategie odróżniające / 146
Ślady „innego” / 146
Mieć coś specyficznego… / 151
Gry miejskie, widowiska historyczne, wizualizacje przeszłości… / 155
Rekonstrukcje historyczne / 163
Odtwarzanie minionych epok / 173
Folkloryzm, czyli folklor odtwarzany / 177
Ludowość i zabawa / 184
Między estetyką, instytucjonalizacją a utowarowieniem tradycji / 189
Tradycja dofinansowana / 197
Góralskość odgrywana i sponsorowana / 202
Kulinaria – tożsamość od kuchni / 208
Przeżywanie wspólnoty / 216
Spotkania, zjazdy i genealogie / 216
Stowarzyszenia uhistoryczniane / 219
Bycie tu stela i nie stela / 227
Budowanie wspólnoty pamięci / 238
Mówiąc o miejscu, jego przeszłości i tożsamości
Kultura historyczna a kultura pamięci / 243
Kalendarze regionalne Śląska Cieszyńskiego / 246
Muzealizacja – narracja – tożsamość / 255
Kalendarze a palimpsestowy charakter miejsc / 261
Miejsce pamięci i tożsamości w wirtualnej rzeczywistości / 270
Między tym, co „nasze”, a atrakcją turystyczną
Śląskocieszyńska turystyka / 279
Semiofory – nostalgiczne depozytariusze przeszłości / 288
Przeszłość zmuzealizowana / 296
Rekonstrukcja i rywalizacja / 309
Dziedzictwo jako inwestycja i atrakcja / 318
„Nieprofesjonalne” miejsca pamięci – ludzie, przestrzeń, opowieści / 325
Przeszłość w spojrzeniu „innego” / 332
O izbach regionalnych i muzeach Śląska Cieszyńskiego / 336
Znaczenie miejsc pamięci / 347
Pamięć zbiorowa – różnica – konflikt
Wojna na pomniki / 353
Pomnik jako znak / 354
Figury niezgody / 360
Wyznaczanie granic – „Ślązaczka” i Masaryk / 367
Historie w opozycji – spór o Šnejdárka / 381
Różne wspólnoty, różne obrazy / 382
Przeszłość, która dzieli / 386
Walka na (narodowe) argumenty / 389
Dwie wizje historii – dwie narracje / 405
Mapa jako nośnik pamięci w kontekście wojny na pomniki / 416
Inne kwestie sporne / 424
Spięcia o podłożu religijnym i światopoglądowym / 424
Mit cesarza / 443
Odczytania PRL / 446
Wokół Podbeskidzia / 451
Przestrzeń przemilczenia / 462
Walka o współczesny obraz pamięci / 473
Zakończenie / 481
Wykaz wybranych muzeów, izb pamięci, izb regionalnych prywatnych oraz zakładanych przez organizacje pozarządowe / 485
Wykaz najczęściej stosowanych skrótów / 491
Objaśnienie skrótów stosowanych w zapisie wywiadów / 491
Bibliografia / 493
Publikacje książkowe i artykuły w czasopismach / 493
Publikacje elektroniczne / 516
Shrnutí / 537
Summary / 541