Dane szczegółowe: | |
Wydawca: | Uniwersytetu Jana Kochanowskiego |
Format: | |
Ilość stron: | 398 s. |
Zabezpieczenie: | plik z zabezpieczeniem watermark |
EAN: | 9788371337246 |
Data: | 2024-11-12 |
Opis e-booka:
Długotrwała wojna przyniosła duże spustoszenia na części ziem polskich. W znacznym stopniu uległa zniszczeniu infrastruktura: domy, gospodarstwa rolne, zakłady rzemieślnicze i przemysłowe, drogi i mosty; nie obsiano części pól, co skutkowało niemożnością zaspokojenia podstawowych potrzeb ludności. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości sytuacja wciąż była trudna. Starały się zaradzić tej sytuacji organizacje samopomocowe powstałe w czasie wojny na ziemiach polskich z inicjatywy przedstawicieli elit społecznych. Nieprzerwaną działalność pomocową prowadziła, najszerzej zakrojoną i jednocześnie obejmującą najdłuższy okres, Rada Główna Opiekuńcza powstała w 1915 r. w Warszawie. Struktury lokalne RGO funkcjonowały do wiosny 1921 r. Działacze, zarówno centralni, jak i lokalni, nie wyobrażali sobie bowiem pozostawienia bez opieki setek tysięcy ludzi i postanowili rozszerzyć zarówno obszar, jak i zakres działalności, aby wspomóc potrzebujących. Niniejsza praca ma na celu ukazanie działalności pomocowej RGO w okresie powojennym. Autorzy skupili się na przeanalizowaniu sytuacji życiowej (w tym materialnej) mieszkańców ziem polskich, zbadaniu sposobu organizacji struktur rady, określeniu zasad prowadzenia pracy pomocowej, ustaleniu źródeł pozyskiwania funduszy, zbadaniu poszczególnych form pomocy oraz określeniu zakresu współpracy z innymi organizacjami i z władzami w udzielaniu wsparcia potrzebującym. Jednym z założeń pracy jest przyjrzenie się jakie efekty niosła pozasamopomocowa działalność organizacji, jej wpływ na budowanie więzi międzyludzkich i rozwój postaw patriotycznych, zarówno poprzez włączenie w pracę dla dobra wspólnego dużych grup społeczeństwa, jak i przekonanie tych, którzy pomocy potrzebowali, że ich los obchodzi tę część współobywateli, która lepiej radzi sobie w trudnych warunkach. Przygotowując monografię, autorzy przeanalizowali w największym stopniu materiały archiwalne z bardzo bogatej spuścizny aktowej Rady, które są przechowywane w Archiwum Akt Nowych w Warszawie. W znacznym stopniu wykorzystane zostały także materiały z innych archiwów i zbiorów specjalnych bibliotek naukowych, zarówno polskich, jak i zagranicznych, m.in. w Berlinie, w Genewie, w Wiedniu, w Londynie, w Wilnie, we Lwowie oraz w Moskwie. Wśród archiwów polskich autorzy oparli się m.in. na zbiorach archiwów państwowych w Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi. Sięgnęli też do źródeł drukowanych wytworzonych przez RGO, prasy, pamiętników oraz dostępnej literatury związanej z podjętą tematyką. W książce wyodrębnionych jest dziewięć rozdziałów problemowych. Umieszczone zostały też aneksy zawierające dokumenty stanowiące podstawę działalności rad w okresie powojennym. Publikacja kierowana jest do osób zainteresowanych historią dobroczynności i pomocy społecznej. Adresowana zarówno do profesjonalnych pedagogów i historyków, jak i szerokiego kręgu czytelników.
E-book „Rada Główna Opiekuńcza w latach 1918-1921” - Wydawca: Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
Spis treści:
Wstęp 7
ROZDZIAŁ I
Organizacje samopomocy społecznej na ziemiach polskich
w czasie wojny i na początku niepodległości
1. Przyczyny podejmowania działań samopomocowych
w latach 1914–1921 15
2. Pomoc dla potrzebujących w Królestwie Polskim 33
3. Struktury ratownicze w Galicji i na Kresach Wschodnich 43
4. Wsparcie pochodzące spoza terenu ziem polskich 52
ROZDZIAŁ II
Działalność Rady Głównej Opiekuńczej
w czasie I wojny światowej
1. Struktury centralne w latach wojny 63
2. Terenowe rady opiekuńcze 71
3. Zasady prowadzenia pracy pomocowej 80
4. Formy pomocy w czasie wojny 90
ROZDZIAŁ III
Struktury centralne Rady Głównej Opiekuńczej
i zasady działania organizacji w okresie powojennym
1. Władze centralne 97
2. „Portret zbiorowy” działaczy szczebla centralnego 103
3. Wydziały i sekcje 116
4. Zasady działalności organizacji w niepodległej Polsce 123
ROZDZIAŁ IV
Lokalne rady opiekuńcze w II Rzeczypospolitej
1. Rady na terenie byłego Królestwa Polskiego – rozszerzenie
działalności na dawną okupację austro-węgierską i część Ober-Ostu 129
2. Tworzenie struktur opiekuńczych na Kresach Wschodnich 138
3. Zakładanie rad lokalnych w Galicji 143
4. Władze i skład członkowski rad terenowych 151
ROZDZIAŁ V
Sytuacja finansowa Rady Głównej Opiekuńczej
w latach 1918–1921
1. Dochody organizacji 165
2. Wydatki centrali w okresie powojennym 177
3. Budżety rad terenowych 185
ROZDZIAŁ VI
Zaangażowanie rad w zaspokajanie podstawowych potrzeb ludności
1. Pomoc żywnościowa 199
2. Wsparcie w pozyskiwaniu artykułów codziennego użytku 212
3. Pomoc lekarska i działania
na rzecz poprawy sytuacji sanitarnej 217
ROZDZIAŁ VII
Praca pomocowa na rzecz dzieci
1. Placówki dla dzieci i młodzieży 227
2. Akcje cykliczne na rzecz wsparcia dzieci 238
3. Zaangażowanie w tworzenie organizacji
pomagających dzieciom 246
ROZDZIAŁ VIII
Wsparcie kierowane do dorosłych i inne formy działalności
1. Przytułki dla kalek, starców i bezdomnych 253
2. Pomoc dla reemigrantów i uchodźców 262
3. Inne formy działalności 269
ROZDZIAŁ IX
Stosunki z innymi organizacjami i z władzami państwowymi
1. Współpraca z organizacjami społecznymi 277
2. Kontakty ze strukturami rządowymi i samorządowymi 284
3. Kontrole państwowe w strukturach Rady 296
4. Likwidacja Rady Głównej Opiekuńczej 305
Zakończenie 315
Aneksy 321
Abstract 339
Bibliografia 343
Indeks nazwisk 359
Indeks miejscowości 373
Spis tabel 385
Spis wykresów 387
Spis aneksów 389
Wykaz skrótów 391