E-book:
Dziecko w świecie zabawy. O kulturze, cechach i wartościach ludycznej edukacji. Tom XVI serii: Nauczyciele - Nauczycielom
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Oficyna Wydawnicza Impuls |
| Format: | |
| Ilość stron: | 476 s. |
| Zabezpieczenie: | plik z zabezpieczeniem watermark |
| EAN: | 9788378503408 |
| Data: | 2025-04-04 |
38.00
pozycja dostępna
Wyślemy w czasie: 24 h
×
1 / 1
Opis e-booka:
Książka stanowi oryginalną, innowacyjną, przystępną pozycję traktującą o edukacyjnych, kreacyjnych i egzystencjalnych wartościach zabawy. Składa się ona z trzech części, stanowiących zwarte bloki tematyczne.
Książka jest owocem pracy 37 autorów. Bogactwo oraz różnorodność zarówno problematyki ludycznej, jak i sposobów pisania o zabawie wynika z warunków ich pracy i życia. Wśród autorów przeważają bowiem pracownicy Uniwersytetu Śląskiego, ale mamy także 8 nauczycieli, 2 terapeutów i 2 dziennikarzy.
Wszyscy jednakże – na podstawie wnikliwych studiów, badań i własnej praktyki - próbują uzasadnić, że zabawa jest formą egzystencji, spotkaniem i niespodzianką, tworzeniem i odtwarzaniem. Ponadto w książce akcentuje się, co dzieje się w umyśle i sercu bawiącego się dziecka i jak to wpływa na jego rozwój, radość i szczęście.
Publikacja przybliża problematykę rozwoju języka, wrażliwości i wyobraźni w toku właściwie inspirowanych zabaw. Podkreśla bogactwo możliwości uspołeczniania dziecka. Uzasadnia również, że zabawa jako stan istnienia jest fenomenem, a zarazem potrzebą każdego człowieka.
E-book „Dziecko w świecie zabawy. O kulturze, cechach i wartościach ludycznej edukacji. Tom XVI serii: Nauczyciele - Nauczycielom” - Wydawca: Oficyna Wydawnicza Impuls. Cena 38.00 zł. Zapraszamy na zakupy! Zapewniamy szybką realizację zamówienia.
Spis treści:
Wstęp 17
Introduction 20
Część pierwsza. Żywioł, radość i kultura zabawy – poszukiwanie zagubionej istoty ludycznej edukacji 27
Jerzy Dymara; O kształtowaniu kultury zabawy 27
Zabawa jako potrzeba egzystencjalna 27
Zabawa jako wartość, cechy dobrze zorganizowanej zabawy 28
Kultura ludycznej edukacji 29
Bogactwo i różnorodność projektujących działań uczniów 30
Przeżycie, radość i kultura współbycia – homo ludens i homo creator 32
Bronisława Dymara; Żywioł i radość zabawy, czyli o zagubionych wartościach ludycznej edukacji 35
Wokół wybranych znaczeń żywiołu 35
Zabawa, gra i taniec – radość bawienia się i istnienia w zabawie 37
Zagubienie wartości ludycznej edukacji – „zmęczenie zabawą” 39
Miejsce zabawy w serii „Nauczyciele – Nauczycielom” i pedagogice twórczego współbycia 43
Sztuka bycia nauczycielem, wychowawcą i inspiratorem dobrej zabawy 45
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 47
Streszczenie – Summary 48
Jerzy Oszelda; Zabawa z naturą istnienia 49
Uwagi wstępne 49
Na początku było słowo 50
Duchowe korzenie zabawy 51
Jesteśmy Jednym z... 52
W stronę wychowania i edukacji integralnej 55
Aneks 1 57
Aneks 2 59
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 66
Streszczenie – Summary 66
Danuta Waloszek; Zabawa jako stan istnienia dziecka 67
Tło problemu 67
Uszczegółowienie 69
Semantyka zabawy 75
Interpersonalizm zabawy 77
Zadaniowy kontekst zabawy 80
Kulturowy kontekst zabawy 82
Uogólnienie – podsumowanie 84
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 85
Streszczenie – Summary 86
Agnieszka Olczak; Zabawy w role jako sposób uczenia się przez dzieci zachowań demokratycznych 89
Wprowadzenie 89
Kilka słów o specyfice zabaw w role 90
Zabawy w role źródłem wiadomości o ludziach i sobie 94
Zabawy w role uczą działania wspólnotowego 97
Postawy nauczycieli wspierające dziecięce zabawy w role 98
Zalety zabaw w role – krótkie podsumowanie 100
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 101
Streszczenie – Summary 101
Genowefa Koć-Seniuch; Przeżycie symboliczne dziecka w zabawie tematycznej 103
Symbol w zabawie dziecięcej 103
Wyobraźnia dziecka jako forma aktywności w zabawach tematycznych 106
Potrzeba badań symboliki dziecięcej 107
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 109
Streszczenie – Summary 109
Ewa Kochanowska; Zabawy ze słowem – o twórczości poetyckiej dzieci w młodszym wieku szkolnym 111
Rozważania wstępne, czyli o istocie zabaw ze słowem 111
Twórcze aspekty dziecięcych zabaw w poetyzowanie 113
Zabawy w „rym dany” 114
Dziecko jako odbiorca i twórca „naopaków” – wierszyków „wywracanek” 118
Jak stymulować potrzeby i rozwój dziecka do zabaw ze słowem? Refleksje końcowe 120
Aneks 122
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 124
Streszczenie – Summary 124
Barbara Bogołębska; Tuwimowskie inspiracje intelektualno-twórczych zabaw uczniowskich 125
Ludyczne formy poezjowania 125
Tuwim – zbieracz osobliwości 129
Tuwima i Słonimskiego formy nonsensowe i absurdalne 131
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 132
Streszczenie – Summary 132
Katarzyna Marcol; Zabawy słowne dzieci na Śląsku Cieszyńskim 133
W co się bawią dzieci? 133
Tradycja i nowoczesność w dziecięcych tekstach 134
Źródła inspiracji współczesnych zabaw słownych 136
Dziecięce poczucie piękna 138
Specyfika zabaw słownych na Śląsku Cieszyńskim 139
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 140
Streszczenie – Summary 141
Małgorzata Iwanowicz; Zabawy i gry językowe w szkole 143
Wprowadzenie 143
Rola zabaw i gier językowych w szkolnym kształceniu polonistycznym 144
Typy zabaw językowych 145
Krzyżówki i labirynty 146
Szarady, rebusy, łamigłówki 146
Zabawy wyrazami i dowcipy słowne 148
Gry językowe 148
Rola grafiki w zabawach i grach językowych 149
Przykłady zastosowania zabaw i gier w kształceniu językowym 150
Podsumowanie 150
Aneks 152
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 155
Streszczenie – Summary 155
Anna Kurzeja; Dziecko w świecie bajek i baśni. Baśń i bajka – źródłem radości i zabawy 157
Czym jest baśń? 157
Uwagi o historii baśni 159
Dom, w którym dzieciom opowiada się bajki – radość słuchania 160
Rola baśni w wychowywaniu dzieci – radość tworzenia 162
Symbolika i jej poznawanie jako droga do rozwoju wyobraźni dziecka 163
Bajka terapeutyczna – podstawą do zabawy i samopoznania 165
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 168
Streszczenie – Summary 168
Barbara Pierzchała; Zabawa jako podstawa rozwoju wyobraźni 171
Rozważania o cechach wyobraźni 171
Wyobraźnia i jej „typy” u dziecka 172
Dziecko jako osoba wrażliwa 174
Zajęcia kształtujące wyobraźnię 175
Dziecko a twórcza moc słowa 176
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 177
Streszczenie – Summary 177
Krzysztof Szczepański; Zabawa jako źródło i podstawa twórczości 179
Człowiek w „pułapce radości” 179
Stać się twórcą 180
Dziecko w pustym pokoju 182
Czym właściwie jest zabawa? 182
Żywioły – zabawa twórcza 184
Podsumowanie 187
Aneks 189
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 191
Streszczenie – Summary 191
Szczepan Kutrowski; Zabawa – wyuzdanie czy sprawianie dobra? 193
Zabawa – zamówienie na pokorę i troskę 193
Zabawa – szansa czy bariera dla wspólnego języka? 194
Zabawa – w obliczu argumentów siły czy siły argumentów? 195
Zabawa – plan technosfery 196
Jak daleko (zabawie) do przeciętniactwa, a jak blisko do sztuki? 196
Zabawa contra subiektywizm 197
Zabawa – inspiracje dziecięce 197
Aneks 199
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 201
Streszczenie – Summary 201
Część druga. Społeczne, indywidualne i kulturowe wartości zabawy. Cechy, formy, funkcje 205
Jadwiga Bińczycka; Janusz Korczak o zabawie – wybór tekstów 205
Czym jest zabawa? 205
Prawidła zabawy 209
Antoni Gwizdak; Zabawa w pedagogice Aleksandra Kamińskiego 213
Psychologiczne uwarunkowania zabawy 213
Eksperyment mikołowski – zarys problemu 214
Zabawa jako element eksperymentu mikołowskiego w ujęciu Aleksandra Kamińskiego 216
Zabawa w nauczaniu szkolnym w ujęciu Aleksandra Kamińskiego 218
Zakończenie 219
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 220
Streszczenie – Summary 220
Beata Oelszlaeger; Zabawa i praca. Kilka uwag o uczeniu się dzieci w klasie freinetowskiej 221
Zabawa i praca w koncepcji Celestyna Freineta 221
Związek pracy z zabawą – swoistość poglądów 222
Swobodne teksty jako praca i zabawa 224
Wybieranie jako poczucie wolności i zabawa 225
Swoboda tworzenia i współbycia w interpersonalnej przestrzeni 226
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 227
Streszczenie – Summary 227
Lidia Wollman; Różnorodność i znaczenie dziecięcych zabaw w kontaktach z przyrodą 229
Zabawy tematyczne 230
Zabawy odkrywcze (badawcze) 231
Zabawy ruchowe i sprawnościowe w świecie przyrody 232
Zabawy terapeutyczne – znaczenie ciszy 233
Zabawy w kontakcie z dorosłymi 234
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 236
Streszczenie – Summary 236
Ewa Ogrodzka-Mazur; Nabywanie przez dziecko kompetencji komunikatywnych w czasie zabaw tematycznych 239
Wstęp 239
Kulturowo-społeczny kontekst zabaw tematycznych w okresie późnego dzieciństwa 240
Język w komunikowaniu się dzieci w zabawach tematycznych 243
Mimika 245
Gesty i inne ruchy ciała 245
Postawa ciała 246
Dotyk 246
Wygląd i ubiór 246
Wokalizacja 247
Wyznaczniki procesu komunikowania się w zabawach tematycznych 247
Język rodzinny – językiem dziecka 247
Wzór językowy nauczyciela wychowawcy 249
Współczesne technologie komunikacyjne 251
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 253
Streszczenie – Summary 253
Adam Adamski; Ruch, zabawa i muzyka jako czynniki aktywizujące osobowość dziecka 255
Wstęp 255
Wpływ ruchu na rozwój psychofizyczny dziecka 255
Zabawa jako główna forma aktywności i działalności dziecka 257
Wpływ muzyki i tańca na kształtowanie osobowości dziecka 259
Terapeutyczne funkcje zabaw muzycznych 262
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 263
Maria Noga; Zabawa jako źródło twórczych działań dziecka 265
Wstęp 265
Twórcze zabawy ze słowem 266
Zabawa jako podstawowa forma działalności dziecka – aspekt społeczny 267
Zabawa jako źródło aktywności twórczej dziecka w wieku przedszkolnym 269
Zabawy i gry dydaktyczne jako szczególny rodzaj aktywności dziecka 270
Rola nauczyciela w swobodnych zabawach dzieci 271
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 272
Streszczenie – Summary 273
Małgorzata Znaj; Tworzenie więzi w klasie szkolnej przez zabawę i pracę 275
Związki między zabawą i pracą dziecka w kontekście wybranych teorii zabawy 275
Klasa szkolna jako źródło inspiracji, poszukiwań i aktywności 276
Współudział dzieci i wychowawcy w przygotowaniu przedstawień teatralnych 278
Terapeutyczne i rozwojowe funkcje bawienia się w teatr 280
Artystyczne, społeczne i indywidualne rezultaty wspólnych działań 281
Przejawy radości i ich wartość istotą rozwoju osobowości dzieci 283
Aneks 1 285
Aneks 2 293
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 296
Streszczenie – Summary 296
Wacław Korzeniowski; Zabawka mechaniczna w świecie dziecka. Szkic z dziejów bawienia się i wychowania 297
Wprowadzenie: homo ludens, faber i creator 297
Zabawy i zabawki w ciągu wieków 298
Zabawki mechaniczne w kulturze ludowej 300
Zabawki mechaniczne w kulturze industrialnej 301
Podsumowanie 304
Aneks 305
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 306
Streszczenie – Summary 306
Katarzyna Moroz; Bliżej edukacji ludycznej – zabawy i zabawki naszych dzieci 307
Najpiękniejsze są zabawy z rodzicami 307
W świecie pluszowego misia, czyli o potrzebie zabawek w życiu dziecka 309
O wspólnej zabawie dzieci w grupach 311
Problematyka zabawy w edukacji wczesnoszkolnej 314
Scenariusz zajęć w klasie III pt. „Wielka zabawa”, nawiązujący do uczenia się – nauczania kompleksowego 316
Uwagi końcowe 321
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 321
Streszczenie – Summary 322
Edyta Łobaziewicz-Jania; Zabawy i zabawki naszych matek, babek i dzieci. Ich bogactwo i znaczenie dla rozwoju 323
Rozważania wstępne 323
Zabawy i zabawki w latach 1930–1949 324
Zabawy i zabawki naszych matek w latach 1950–1969 326
Zabawki i zabawy w latach 1970–1989 327
Najnowsze zabawki i zabawy (1990–2004) 329
Bogactwo zabaw i zabawek – ich znaczenie dla rozwoju dziecka 330
Międzypokoleniowe przekazy – refleksje końcowe 333
Aneks 1 335
Aneks 2 336
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 337
Streszczenie – Summary 337
Leonia Wałczyk; Przez zabawę do esperanto. Per ludado al esperanto 339
Uwagi wstępne 339
Sposoby powstawania grup wspólnotowych 340
Baw się z nami (ludu kun ni), czyli główne metody i formy pracy 341
Gry i zabawy z papierem – origami drogą do poznania języka 343
Rezultaty uczenia się języka 344
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 344
Streszczenie – Summary 345
Wiesław Kluz; Gry komputerowe w życiu dziecka – korzyści i zagrożenia 347
Współbycie dziecka z komputerem 347
Kategorie i rodzaje gier komputerowych 349
Wpływ gier komputerowych na rozwój fizyczny i emocjonalno-psychiczny dzieci 351
Zastosowanie gier komputerowych w edukacji i wychowaniu 353
Wnioski końcowe 355
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 355
Streszczenie – Summary 355
Część trzecia. Znaczenie zabawy i zabawek w rozwoju i społecznej integracji dziecka niepełnosprawnego 359
Ryszard Cibor; Patologia zabawy 359
Dwa oblicza zabawy 359
Zabawki – jako źródło zagrożeń 360
Zabawy ekstremalne 361
Gry komputerowe – szczególny rodzaj zagrożenia 361
Zabawy uzależniające 362
Agresja – przemoc – okrucieństwo 363
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 364
Streszczenie – Summary 364
Elżbieta Maria Minczakiewicz; Zabawa symboliczna w rozwijaniu aktywności komunikacyjnej u dzieci ze sprzężonymi zaburzeniami rozwoju 367
Wstęp 367
Założenia teoretyczne i pragmatyczne podstawy rozwoju zabawy symbolicznej 368
Dialog matki z dzieckiem źródłem doznań inspirujących rozwój zabawy symbolicznej 369
Rozwój funkcji semiotycznej w zabawie dziecka 374
Obiekt przejściowy i jego funkcja w zabawie dzieci o zróżnicowanych potrzebach i możliwościach rozwoju 379
Zabawa symboliczna formą dialogu dziecka z otoczeniem 383
Poznawczo-komunikacyjny aspekt rozwoju zabawy symbolicznej 385
Próba podsumowania i wnioski końcowe 387
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 389
Streszczenie – Summary 389
Aneta Soroka-Fedorczuk; Zabawy badawcze dzieci jako podstawa spostrzegania inności 391
Zabawy badawcze w poznawaniu świata przez dzieci 391
Uczenie się przez dzieci spostrzegania inności w zabawach badawczych 396
Warunki sprzyjające aktywności dzieci w zabawie badawczej 397
Podsumowanie 398
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 399
Streszczenie – Summary 399
Aleksandra Miklewska, Agnieszka Miklewska; Oswoić świat. Kilka słów o zabawie dzieci „trudnych” 401
Wprowadzenie 401
Trudne dzieci? Znaczenie temperamentu w przystosowaniu do wymagań stawianych przez otoczenie 402
Zabawy małych dzieci jako sposób na radzenie sobie w świecie i ze światem 405
Czy w szkole można się bawić? 408
Zakończenie 410
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 410
Streszczenie – Summary 411
Zenon Gajdzica; O integrującej funkcji zabawy w kształceniu dziecka niepełnosprawnego 413
W świecie ograniczeń, czyli o rozwoju dziecka niepełnosprawnego 413
Portret Piotrka i Kasi 414
Zabawa a rytuały marginalizujące i stygmatyzujące 415
Zabawa a rytuały sprzyjające integracji 417
Zamiast zakończenia 418
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 419
Streszczenie – Summary 420
Beata Wojtal; Rozwojowe i terapeutyczne znaczenie zabawy w życiu dziecka niepełnosprawnego 421
Klasa integracyjna a pojęcie integracji 421
Piękno i pożytek dobrej zabawy 423
Ogólnorozwojowe i terapeutyczne funkcje zabawy 424
Rola nauczyciela i rodziców w kształtowaniu związku dziecka z dobrą zabawą 426
Dynamika i harmonia dobrej zabawy – przykłady 427
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 433
Streszczenie – Summary 433
Anna Zielińska; „Fikołki”. Zabawowe formy stymulacji rozwoju małego dziecka w Pszczyńskim Ośrodku Rehabilitacyjno-Terapeutycznym 435
Problemy 436
Rozwiązaniem jest zabawa 436
Sytuacje 440
Przykładowy scenariusz zajęć w małej grupie 441
Przykładowy scenariusz zajęć z dominacją pląsów 443
Zakończenie 446
Rezultaty 447
Podsumowanie 448
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 449
Streszczenie – Summary 449
Karolina Kmiecik; Znaczenie zabawy w zajęciach hipoterapeutycznych 453
Podstawowa wiedza o hipoterapii 453
Jeździectwo jako praca, zabawa i terapia 456
Ćwiczenia na koniu jako forma zabawy 458
Rajdy konne i inne formy zabawy 460
Wpływ kontaktów dziecka z koniem na naukę i wychowanie 461
Aneks 463
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 466
Streszczenie – Summary 466
Krystyna Dmyterko; Współbycie z dzieckiem w zabawie. Refleksja z praktyki współbycia w Pszczyńskim Ośrodku Rehabilitacyjno-Terapeutycznym 467
Wstęp 467
Rozwój dziecka jak „górski potok” 467
Poszukiwanie źródeł motywacji dla zabawowych działań dziecka 468
Teoria relacji z obiektem a potrzeba więzi 469
Zabawa jako romans dziecka ze światem 470
Trudna sztuka współodczuwania i współbycia dorosłego z dzieckiem 471
Zabawa jako forma poznawania, współbycia i rozwoju 472
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 474
Streszczenie – Summary 474
Introduction 20
Część pierwsza. Żywioł, radość i kultura zabawy – poszukiwanie zagubionej istoty ludycznej edukacji 27
Jerzy Dymara; O kształtowaniu kultury zabawy 27
Zabawa jako potrzeba egzystencjalna 27
Zabawa jako wartość, cechy dobrze zorganizowanej zabawy 28
Kultura ludycznej edukacji 29
Bogactwo i różnorodność projektujących działań uczniów 30
Przeżycie, radość i kultura współbycia – homo ludens i homo creator 32
Bronisława Dymara; Żywioł i radość zabawy, czyli o zagubionych wartościach ludycznej edukacji 35
Wokół wybranych znaczeń żywiołu 35
Zabawa, gra i taniec – radość bawienia się i istnienia w zabawie 37
Zagubienie wartości ludycznej edukacji – „zmęczenie zabawą” 39
Miejsce zabawy w serii „Nauczyciele – Nauczycielom” i pedagogice twórczego współbycia 43
Sztuka bycia nauczycielem, wychowawcą i inspiratorem dobrej zabawy 45
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 47
Streszczenie – Summary 48
Jerzy Oszelda; Zabawa z naturą istnienia 49
Uwagi wstępne 49
Na początku było słowo 50
Duchowe korzenie zabawy 51
Jesteśmy Jednym z... 52
W stronę wychowania i edukacji integralnej 55
Aneks 1 57
Aneks 2 59
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 66
Streszczenie – Summary 66
Danuta Waloszek; Zabawa jako stan istnienia dziecka 67
Tło problemu 67
Uszczegółowienie 69
Semantyka zabawy 75
Interpersonalizm zabawy 77
Zadaniowy kontekst zabawy 80
Kulturowy kontekst zabawy 82
Uogólnienie – podsumowanie 84
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 85
Streszczenie – Summary 86
Agnieszka Olczak; Zabawy w role jako sposób uczenia się przez dzieci zachowań demokratycznych 89
Wprowadzenie 89
Kilka słów o specyfice zabaw w role 90
Zabawy w role źródłem wiadomości o ludziach i sobie 94
Zabawy w role uczą działania wspólnotowego 97
Postawy nauczycieli wspierające dziecięce zabawy w role 98
Zalety zabaw w role – krótkie podsumowanie 100
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 101
Streszczenie – Summary 101
Genowefa Koć-Seniuch; Przeżycie symboliczne dziecka w zabawie tematycznej 103
Symbol w zabawie dziecięcej 103
Wyobraźnia dziecka jako forma aktywności w zabawach tematycznych 106
Potrzeba badań symboliki dziecięcej 107
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 109
Streszczenie – Summary 109
Ewa Kochanowska; Zabawy ze słowem – o twórczości poetyckiej dzieci w młodszym wieku szkolnym 111
Rozważania wstępne, czyli o istocie zabaw ze słowem 111
Twórcze aspekty dziecięcych zabaw w poetyzowanie 113
Zabawy w „rym dany” 114
Dziecko jako odbiorca i twórca „naopaków” – wierszyków „wywracanek” 118
Jak stymulować potrzeby i rozwój dziecka do zabaw ze słowem? Refleksje końcowe 120
Aneks 122
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 124
Streszczenie – Summary 124
Barbara Bogołębska; Tuwimowskie inspiracje intelektualno-twórczych zabaw uczniowskich 125
Ludyczne formy poezjowania 125
Tuwim – zbieracz osobliwości 129
Tuwima i Słonimskiego formy nonsensowe i absurdalne 131
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 132
Streszczenie – Summary 132
Katarzyna Marcol; Zabawy słowne dzieci na Śląsku Cieszyńskim 133
W co się bawią dzieci? 133
Tradycja i nowoczesność w dziecięcych tekstach 134
Źródła inspiracji współczesnych zabaw słownych 136
Dziecięce poczucie piękna 138
Specyfika zabaw słownych na Śląsku Cieszyńskim 139
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 140
Streszczenie – Summary 141
Małgorzata Iwanowicz; Zabawy i gry językowe w szkole 143
Wprowadzenie 143
Rola zabaw i gier językowych w szkolnym kształceniu polonistycznym 144
Typy zabaw językowych 145
Krzyżówki i labirynty 146
Szarady, rebusy, łamigłówki 146
Zabawy wyrazami i dowcipy słowne 148
Gry językowe 148
Rola grafiki w zabawach i grach językowych 149
Przykłady zastosowania zabaw i gier w kształceniu językowym 150
Podsumowanie 150
Aneks 152
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 155
Streszczenie – Summary 155
Anna Kurzeja; Dziecko w świecie bajek i baśni. Baśń i bajka – źródłem radości i zabawy 157
Czym jest baśń? 157
Uwagi o historii baśni 159
Dom, w którym dzieciom opowiada się bajki – radość słuchania 160
Rola baśni w wychowywaniu dzieci – radość tworzenia 162
Symbolika i jej poznawanie jako droga do rozwoju wyobraźni dziecka 163
Bajka terapeutyczna – podstawą do zabawy i samopoznania 165
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 168
Streszczenie – Summary 168
Barbara Pierzchała; Zabawa jako podstawa rozwoju wyobraźni 171
Rozważania o cechach wyobraźni 171
Wyobraźnia i jej „typy” u dziecka 172
Dziecko jako osoba wrażliwa 174
Zajęcia kształtujące wyobraźnię 175
Dziecko a twórcza moc słowa 176
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 177
Streszczenie – Summary 177
Krzysztof Szczepański; Zabawa jako źródło i podstawa twórczości 179
Człowiek w „pułapce radości” 179
Stać się twórcą 180
Dziecko w pustym pokoju 182
Czym właściwie jest zabawa? 182
Żywioły – zabawa twórcza 184
Podsumowanie 187
Aneks 189
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 191
Streszczenie – Summary 191
Szczepan Kutrowski; Zabawa – wyuzdanie czy sprawianie dobra? 193
Zabawa – zamówienie na pokorę i troskę 193
Zabawa – szansa czy bariera dla wspólnego języka? 194
Zabawa – w obliczu argumentów siły czy siły argumentów? 195
Zabawa – plan technosfery 196
Jak daleko (zabawie) do przeciętniactwa, a jak blisko do sztuki? 196
Zabawa contra subiektywizm 197
Zabawa – inspiracje dziecięce 197
Aneks 199
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 201
Streszczenie – Summary 201
Część druga. Społeczne, indywidualne i kulturowe wartości zabawy. Cechy, formy, funkcje 205
Jadwiga Bińczycka; Janusz Korczak o zabawie – wybór tekstów 205
Czym jest zabawa? 205
Prawidła zabawy 209
Antoni Gwizdak; Zabawa w pedagogice Aleksandra Kamińskiego 213
Psychologiczne uwarunkowania zabawy 213
Eksperyment mikołowski – zarys problemu 214
Zabawa jako element eksperymentu mikołowskiego w ujęciu Aleksandra Kamińskiego 216
Zabawa w nauczaniu szkolnym w ujęciu Aleksandra Kamińskiego 218
Zakończenie 219
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 220
Streszczenie – Summary 220
Beata Oelszlaeger; Zabawa i praca. Kilka uwag o uczeniu się dzieci w klasie freinetowskiej 221
Zabawa i praca w koncepcji Celestyna Freineta 221
Związek pracy z zabawą – swoistość poglądów 222
Swobodne teksty jako praca i zabawa 224
Wybieranie jako poczucie wolności i zabawa 225
Swoboda tworzenia i współbycia w interpersonalnej przestrzeni 226
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 227
Streszczenie – Summary 227
Lidia Wollman; Różnorodność i znaczenie dziecięcych zabaw w kontaktach z przyrodą 229
Zabawy tematyczne 230
Zabawy odkrywcze (badawcze) 231
Zabawy ruchowe i sprawnościowe w świecie przyrody 232
Zabawy terapeutyczne – znaczenie ciszy 233
Zabawy w kontakcie z dorosłymi 234
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 236
Streszczenie – Summary 236
Ewa Ogrodzka-Mazur; Nabywanie przez dziecko kompetencji komunikatywnych w czasie zabaw tematycznych 239
Wstęp 239
Kulturowo-społeczny kontekst zabaw tematycznych w okresie późnego dzieciństwa 240
Język w komunikowaniu się dzieci w zabawach tematycznych 243
Mimika 245
Gesty i inne ruchy ciała 245
Postawa ciała 246
Dotyk 246
Wygląd i ubiór 246
Wokalizacja 247
Wyznaczniki procesu komunikowania się w zabawach tematycznych 247
Język rodzinny – językiem dziecka 247
Wzór językowy nauczyciela wychowawcy 249
Współczesne technologie komunikacyjne 251
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 253
Streszczenie – Summary 253
Adam Adamski; Ruch, zabawa i muzyka jako czynniki aktywizujące osobowość dziecka 255
Wstęp 255
Wpływ ruchu na rozwój psychofizyczny dziecka 255
Zabawa jako główna forma aktywności i działalności dziecka 257
Wpływ muzyki i tańca na kształtowanie osobowości dziecka 259
Terapeutyczne funkcje zabaw muzycznych 262
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 263
Maria Noga; Zabawa jako źródło twórczych działań dziecka 265
Wstęp 265
Twórcze zabawy ze słowem 266
Zabawa jako podstawowa forma działalności dziecka – aspekt społeczny 267
Zabawa jako źródło aktywności twórczej dziecka w wieku przedszkolnym 269
Zabawy i gry dydaktyczne jako szczególny rodzaj aktywności dziecka 270
Rola nauczyciela w swobodnych zabawach dzieci 271
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 272
Streszczenie – Summary 273
Małgorzata Znaj; Tworzenie więzi w klasie szkolnej przez zabawę i pracę 275
Związki między zabawą i pracą dziecka w kontekście wybranych teorii zabawy 275
Klasa szkolna jako źródło inspiracji, poszukiwań i aktywności 276
Współudział dzieci i wychowawcy w przygotowaniu przedstawień teatralnych 278
Terapeutyczne i rozwojowe funkcje bawienia się w teatr 280
Artystyczne, społeczne i indywidualne rezultaty wspólnych działań 281
Przejawy radości i ich wartość istotą rozwoju osobowości dzieci 283
Aneks 1 285
Aneks 2 293
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 296
Streszczenie – Summary 296
Wacław Korzeniowski; Zabawka mechaniczna w świecie dziecka. Szkic z dziejów bawienia się i wychowania 297
Wprowadzenie: homo ludens, faber i creator 297
Zabawy i zabawki w ciągu wieków 298
Zabawki mechaniczne w kulturze ludowej 300
Zabawki mechaniczne w kulturze industrialnej 301
Podsumowanie 304
Aneks 305
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 306
Streszczenie – Summary 306
Katarzyna Moroz; Bliżej edukacji ludycznej – zabawy i zabawki naszych dzieci 307
Najpiękniejsze są zabawy z rodzicami 307
W świecie pluszowego misia, czyli o potrzebie zabawek w życiu dziecka 309
O wspólnej zabawie dzieci w grupach 311
Problematyka zabawy w edukacji wczesnoszkolnej 314
Scenariusz zajęć w klasie III pt. „Wielka zabawa”, nawiązujący do uczenia się – nauczania kompleksowego 316
Uwagi końcowe 321
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 321
Streszczenie – Summary 322
Edyta Łobaziewicz-Jania; Zabawy i zabawki naszych matek, babek i dzieci. Ich bogactwo i znaczenie dla rozwoju 323
Rozważania wstępne 323
Zabawy i zabawki w latach 1930–1949 324
Zabawy i zabawki naszych matek w latach 1950–1969 326
Zabawki i zabawy w latach 1970–1989 327
Najnowsze zabawki i zabawy (1990–2004) 329
Bogactwo zabaw i zabawek – ich znaczenie dla rozwoju dziecka 330
Międzypokoleniowe przekazy – refleksje końcowe 333
Aneks 1 335
Aneks 2 336
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 337
Streszczenie – Summary 337
Leonia Wałczyk; Przez zabawę do esperanto. Per ludado al esperanto 339
Uwagi wstępne 339
Sposoby powstawania grup wspólnotowych 340
Baw się z nami (ludu kun ni), czyli główne metody i formy pracy 341
Gry i zabawy z papierem – origami drogą do poznania języka 343
Rezultaty uczenia się języka 344
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 344
Streszczenie – Summary 345
Wiesław Kluz; Gry komputerowe w życiu dziecka – korzyści i zagrożenia 347
Współbycie dziecka z komputerem 347
Kategorie i rodzaje gier komputerowych 349
Wpływ gier komputerowych na rozwój fizyczny i emocjonalno-psychiczny dzieci 351
Zastosowanie gier komputerowych w edukacji i wychowaniu 353
Wnioski końcowe 355
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 355
Streszczenie – Summary 355
Część trzecia. Znaczenie zabawy i zabawek w rozwoju i społecznej integracji dziecka niepełnosprawnego 359
Ryszard Cibor; Patologia zabawy 359
Dwa oblicza zabawy 359
Zabawki – jako źródło zagrożeń 360
Zabawy ekstremalne 361
Gry komputerowe – szczególny rodzaj zagrożenia 361
Zabawy uzależniające 362
Agresja – przemoc – okrucieństwo 363
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 364
Streszczenie – Summary 364
Elżbieta Maria Minczakiewicz; Zabawa symboliczna w rozwijaniu aktywności komunikacyjnej u dzieci ze sprzężonymi zaburzeniami rozwoju 367
Wstęp 367
Założenia teoretyczne i pragmatyczne podstawy rozwoju zabawy symbolicznej 368
Dialog matki z dzieckiem źródłem doznań inspirujących rozwój zabawy symbolicznej 369
Rozwój funkcji semiotycznej w zabawie dziecka 374
Obiekt przejściowy i jego funkcja w zabawie dzieci o zróżnicowanych potrzebach i możliwościach rozwoju 379
Zabawa symboliczna formą dialogu dziecka z otoczeniem 383
Poznawczo-komunikacyjny aspekt rozwoju zabawy symbolicznej 385
Próba podsumowania i wnioski końcowe 387
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 389
Streszczenie – Summary 389
Aneta Soroka-Fedorczuk; Zabawy badawcze dzieci jako podstawa spostrzegania inności 391
Zabawy badawcze w poznawaniu świata przez dzieci 391
Uczenie się przez dzieci spostrzegania inności w zabawach badawczych 396
Warunki sprzyjające aktywności dzieci w zabawie badawczej 397
Podsumowanie 398
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 399
Streszczenie – Summary 399
Aleksandra Miklewska, Agnieszka Miklewska; Oswoić świat. Kilka słów o zabawie dzieci „trudnych” 401
Wprowadzenie 401
Trudne dzieci? Znaczenie temperamentu w przystosowaniu do wymagań stawianych przez otoczenie 402
Zabawy małych dzieci jako sposób na radzenie sobie w świecie i ze światem 405
Czy w szkole można się bawić? 408
Zakończenie 410
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 410
Streszczenie – Summary 411
Zenon Gajdzica; O integrującej funkcji zabawy w kształceniu dziecka niepełnosprawnego 413
W świecie ograniczeń, czyli o rozwoju dziecka niepełnosprawnego 413
Portret Piotrka i Kasi 414
Zabawa a rytuały marginalizujące i stygmatyzujące 415
Zabawa a rytuały sprzyjające integracji 417
Zamiast zakończenia 418
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 419
Streszczenie – Summary 420
Beata Wojtal; Rozwojowe i terapeutyczne znaczenie zabawy w życiu dziecka niepełnosprawnego 421
Klasa integracyjna a pojęcie integracji 421
Piękno i pożytek dobrej zabawy 423
Ogólnorozwojowe i terapeutyczne funkcje zabawy 424
Rola nauczyciela i rodziców w kształtowaniu związku dziecka z dobrą zabawą 426
Dynamika i harmonia dobrej zabawy – przykłady 427
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 433
Streszczenie – Summary 433
Anna Zielińska; „Fikołki”. Zabawowe formy stymulacji rozwoju małego dziecka w Pszczyńskim Ośrodku Rehabilitacyjno-Terapeutycznym 435
Problemy 436
Rozwiązaniem jest zabawa 436
Sytuacje 440
Przykładowy scenariusz zajęć w małej grupie 441
Przykładowy scenariusz zajęć z dominacją pląsów 443
Zakończenie 446
Rezultaty 447
Podsumowanie 448
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 449
Streszczenie – Summary 449
Karolina Kmiecik; Znaczenie zabawy w zajęciach hipoterapeutycznych 453
Podstawowa wiedza o hipoterapii 453
Jeździectwo jako praca, zabawa i terapia 456
Ćwiczenia na koniu jako forma zabawy 458
Rajdy konne i inne formy zabawy 460
Wpływ kontaktów dziecka z koniem na naukę i wychowanie 461
Aneks 463
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 466
Streszczenie – Summary 466
Krystyna Dmyterko; Współbycie z dzieckiem w zabawie. Refleksja z praktyki współbycia w Pszczyńskim Ośrodku Rehabilitacyjno-Terapeutycznym 467
Wstęp 467
Rozwój dziecka jak „górski potok” 467
Poszukiwanie źródeł motywacji dla zabawowych działań dziecka 468
Teoria relacji z obiektem a potrzeba więzi 469
Zabawa jako romans dziecka ze światem 470
Trudna sztuka współodczuwania i współbycia dorosłego z dzieckiem 471
Zabawa jako forma poznawania, współbycia i rozwoju 472
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 474
Streszczenie – Summary 474